Yunus Ülger
Almanya’da son periyotta parti içi çekişmelerin ve oy kaybının yaşandığı Sol Parti (Die Linke) Federal Meclis Kümesi Eş Lideri Dietmar Bartsch, 4 Eylül’de parti içinde yapılacak seçimde tekrar aday olmayacağını açıkladı. Sekiz yıldır bu vazifesi yürüten Dietmar Bartsch, partisine gönderdiği mektupta, kararının partide son aylarda derinleşen krizle ilgili olmadığını, bu kararı çok evvelce aldığını bildirdi.
Bundan bir hafta evvel de öteki Sol Parti Federal Meclis Kümesi Eş Lideri Amira Mohamed Ali istifasını açıklamıştı. Siyasi yorumcular, Bartsch’ın ‘batan gemide olmak istemediği’ değerlendirmesini yaparken, Ali’nin de partide krizin sebebi olarak gösterilen ve yeni bir siyasi parti kurması beklenen Sahra Wagenknecht’e yakın bir isim olduğu biliniyor. Partinin önde gelen birtakım isimleri ile siyasi yorumcular ise bu gelişmeler ışığında partide parçalanmayı önlemenin artık mümkün olmadığı görüşünü lisana getiriyor.
KRİZİN SEBEBİ NE?
Uzun vakittir partisinin politik çizgisinden farklı görüşlerini lisana getiren Sol Parti eski federal meclis kümesi eş lideri Wagenknecht, Bartsch’ın istifasına üzüldüğünü bildirdi. Der Spiegel’e konuşan Wagenknecht, parti eş liderleri Janine Wissler ve Martin Schirdewan’ın tezlerinin bilakis Bartsch ile daima ahenk içinde çalıştığını ve Bartsch’ın istifasıyla parti idaresinin iklim muhafaza siyasetleri konusunda Yeşiller ile yarışa girişeceğini, bu siyasetlerin halka getireceği yükleri göz arkası edeceğini ileri sürdü.
Uzmanlar, Sol Parti’de son aylarda şiddetlenen krizin temel sebebini, partinin iklim müdafaa, göç siyaseti, globalleşme ve Rusya ile bağlantılarda görüş ayrılığına bağlıyor. Sahra Wagenknecht ve onun yanında yer alan milletvekilleri, iklim müdafaa siyasetlerinin halka getireceği yükü ağır buluyor, göçün sınırlanmasını istiyor ve Ukrayna ile savaşa rağmen Rusya’dan ucuz güç alınmasından yana görüş bildiriyor. Parti idaresi ise bu taleplere kesin olarak karşı çıkıyor, bu bahislerde Federal Hükümet’e yakın bir siyaset izliyor.
‘AFD’NİN YÜKSELMESİNİ ENGELLEYEBİLİR’
Almanya medyasında, Sahra Wagenknecht’in parti kurması halinde çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin yükselişinin önlenebileceği yorumları yapılıyor. Der Spiegel, Wagenknecht’in parti kurma planı hakkında, “Ülkenin demokratik geleceği ve istikrarı için yarar olur” değerlendirmesini yaptı. Sol eğilimli Tageszeitung (taz) gazetesi ise “Wagenknecht’in parti kurması, bir uygarlık ve faşizm aykırısı bir görev” görüşünü söz etti.
Muhafazakar Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) gazetesi, bu görüşlere kuşkulu yaklaşan bir yorum yayınlandı. Sol Parti’nin parçalanmasının kaçınılmaz gören gazete, “AfD’ye oy verenler, parti kurunca çabucak Wagenknecht’e mi oy verecek? AfD’nin sağ siyasetleri sol siyasetlere mı dönüşecek?” diye sordu. Wagenknecht, bilhassa göçün sınırlanması, Rusya ile münasebetler ve iklim muhafaza önlemleri hakkında AfD’ye emsal görüşleri savunuyor.
‘BÖYLE BİR PARTİ SOLDAN ÖTE BİRÇOK İNSANIN İLGİSİNİ ÇEKEBİLİR’
Öte yandan, Sol Parti’nin ikiye bölünmesi, yüksek ihtimal olarak değerlendirilirken, partideki krizin sebeplerinden biri olarak gösterilen Sahra Wagenknecht, parti kurma konusunda yıl sonuna gerçek karar vereceğini bildirdi. Parti kurması halinde Wagenknecht ile birçok milletvekilinin partiden ayrılması bekleniyor. Wagenknecht’in kuracağı partiye katılacağını direkt açıklayan birinci isim ise Klaus Ernst oldu.
Sosyal Demokrat Partili (SPD) eski başbakan Gerhard Schröder’in “Agenda 2010” ıslahat programını eleştirip partiden istifa etmiş olan eski sendikacı Ernst, Wagenknecht’in parti kurması halinde çok sayıda milletvekili ve üyenin bu partiye katılacağını, bunlardan birinin de kendisi olacağını söyledi. Ernst, “Böyle bir parti, soldan öte birden fazla insanın ilgisini çekebilir. Temel konusu, adil fiyat ve kâfi emekli aylığı olmalı” görüşünü tabir etti.
FEDERAL MECLİS’TE KÜME HAKKINI KAYBEDEBİLİR
Wagenknecht’e yakın isimlerden Sevim Dağdelen de büyük olasılıkla bu partiye katılabilir. Dağdelen, geçen haziran ayında parti idaresinin, ‘Wagenknecht’siz bir Sol Parti’ kararını şiddetle eleştirmiş, parti idaresini partinin bölünmesini hızlandırmakla suçlamıştı. Bir hafta evvel Federal Meclis Kümesi sözcülüğünden istifa eden Amir Mohamed Ali de Wagenknecht’e yakın duran siyasetçilerden. Kendisi bir açıklama yapmamış olmasa da Wagenknecht’in mümkün partisine katılacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Öte yandan, Sol Parti’nin şu anda Federal Meclis’te 39 milletvekili bulunuyor, bu sayının 37’nin altına düşmesi halinde ise parti mecliste küme kurma hakkını kaybedecek. Bu durumda mali kaybı olacak ve komitelerde yer alamayacak. Parti, son Federal Meclis seçiminde, yüzde 5 oy sonunun altında kalmış, üç direkt adayı seçim etrafını kazandığı için Federal Meclis’e girebilmişti. Seçim yasasında yapılan değişiklikle bu hak kaldırıldı, münasebetiyle gelecek seçimde Sol Parti meclis dışında kalabilir.