Anayasa Mahkemesi AYM Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması HAGB düzenlemesini iptal ettiğini duyurdu Duyuruda Anayasa Mahkemesi Escort Tarlabaşı 1 6 2023 tarihinde E 2022 120 numaralı belgede 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu nun 231 unsuruna 5560 sayılı Kanun un 23 unsuruyla eklenen 5 numaralı fıkranın birinci cümlesinin Anayasa Tarlabaşı Escort Bayan ya ters olduğuna ve iptaline kararın Resmî Gazete de yayımlanmasından başlayarak bir yıl sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir denildi
RESMİ GAZETEDE YAYINLANDI
MA’da yer alan habere nazaran Trabzon 2 Asliye Tarlabaşı Escort Ceza Mahkemesi nin yaptığı müracaata ait AYM nin 1 Haziran 2023 te verdiği karar bugünkü Resmi Gazete de yayınlandı Kararın verilmesini sağlayan müracaatta özetle HAGB kararı verilmesinin mağdurlar açısından kâfi giderim sağlamadığı faillerin cezadan muaf tutulmasına yol açtığı ve devletin bireylerin maddi ve manevi varlığını müdafaa ve geliştirme halindeki yükümlülüğünü yerine getiremediği belirtilerek kuralın Anayasa ya alışılmamış olduğu ileri sürülmüştü
MAHKEMENİN DEĞERLENDİRMESİ
Mahkemenin bahse dair değerlendirmesinde şu sözler yer aldı HAGB ceza yargılaması sonucunda verilecek mahkûmiyet kararının açıklanmasının makul kaidelere bağlı olarak ertelenmesini tabir etmektedir Sanığa hakkında HAGB uygulanmasını kabul edip etmediği karar basamağına geçilmeden şimdi yargılama basamağındayken ve ileride sanık hakkında mahkûmiyet kararı verilme ihtimaline dayalı olarak sorulmaktadır İtiraz konusu kuralda da HAGB kurumunun işleyişine dair Anayasa Mahkemesi tarafından daha evvel yapılan tespitler göz önünde bulundurularak anılan kurumun temel hak ve özgürlüklere ait anayasal garantilere uygunluğu değerlendirilmiştir HAGB uygulanmasını yargılamanın şimdi başında kabul eden sanıklar hakkında yargılamanın sonraki kademelerinde adil yargılanma hakkı garantilerinin birinci derece mahkemesince sağlanıp sağlanmadığının kontrolü istinaf kanun yolunda yapılamamakta ve bu durum hak ihlallerine yol açabilmektedir İstinaf kanun yoluna tabi olması öngörülen bir yargılama sanığın HAGB kararı verilmesini kabul etmesiyle itiraz yoluna tabi hâle gelmektedir Sanık hakkında HAGB kararı verilmesini kabul etmekle birlikte istinaf kanun yoluna başvurma hakkından feragat etmektedir Mahkeme kararının kurulmasından evvelki bir etapta açıklanan belli bir kanun yolundan feragat iradesinin anayasal geçerlilik şartlarını sağlamadığı anlaşılmıştır
AÇIK BİR KANUN KARARI BULUNMAMAKTADIR
HAGB kurumunun müsadere süreçleri tarafından de birtakım eksik düzenlemeler içerdiği bedellendirilen AYM kararında HAGB kararı verilmesi durumunda müsadere süreçlerinin hangi kademede infaz edileceğine ait olarak açık bir kanun kararı bulunmamaktadır Mülkiyet hakkına müsadere yoluyla yapılan sınırlamaya ait istinaf kanun yoluna müracaat imkânının askıya alınarak HAGB kararı ile birlikte müsadere kararının infazına yol açabilecek biçimde infaz vaktinde belirsizliğin olduğu görülmüş ve kâfi garantilerin sağlanmadığı dikkate alındığında kuralın maliklere çok bir külfet yüklediği sonucuna ulaşılmıştır denildi
KARAR BİR YIL SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRECEK
Kişi hakkında verilen HAGB kararının ceza niteliğinde olmayıp kişiyi ceza tehdidi altında bırakmaktan ibaret olduğu kaydedilen kararda şu sözler yer aldı HAGB kararının bu niteliğini gözeten Anayasa Mahkemesi daha evvelki birçok kararında makûs muamele savları tarafından HAGB kurumunun uygulanmasının sanığın infaz edilebilir bir ceza almaması sonucunu doğurduğunu ve bu kurumun uygulanmasında mağdurun muvafakati ya da mağdur açısından manevi bir telafinin sağlanmasının da aranmadığını dikkate alarak anılan geri bırakma kararının mağdur açısından kâfi ve tesirli bir giderim sağlamadığını değerlendirmiştir
HAGB kurumuna yönelik bir diğer kıymetlendirme de failin kamu vazifelisi olduğu durumlara ilişkindir Failin kamu vazifelisi olduğu durumlarda hukuka muhalif ve son derece önemli bir fiilin hiçbir halde güzel görülemeyeceği göz önünde bulundurulmalıdır Bu bağlamda azap ve ya berbat muamele gerçekleştirdiği tespit edilen kamu vazifelisi fiilî olarak cezasız bırakılmamalıdır HAGB kurumunun kamu görevlisinin misyonu sebebiyle işlediği ve Anayasa nın 17 unsuru manasında azap eziyet ve makus muamele kabul edilen cürümler bakımından uygulanmayacağına dair yasal düzenlemenin bulunmadığı görülmüş ceza mahkemelerinin uygulamalarının da bu sorunu çözemediği anlaşılmıştır Bu durum Anayasa nın devlete yüklemiş olduğu faillere fiilleriyle orantılı cezalar verilmesi ve mağdurlar açısından uygun giderimin sağlanması yükümlülüğü ile bağdaşmamaktadır Anayasa Mahkemesi açıklanan münasebetlerle kuralın Anayasa ya ters olduğuna ve iptaline kuralın iptali nedeniyle 5271 sayılı Kanun un HAGB yi düzenleyen 231 unsurunun uygulanma imkânı kalmayan öbür kararlarının de iptallerine iptal kararlarının kararın Resmî Gazete de yayımlanmasından başlayarak bir yıl sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir
300 MÜRACAATTA İHLAL KARARI VERİLMİŞTİ
AYM son olarak Özgür Gündem gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya Yeni Hayat gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Osman Akın ve Cumhuriyet Gazetesi avukatlarından Abbas Yalçın ın da ortalarında olduğu 300’den fazla isim hakkında verilen Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması HAGB kararlarına karşı 2014 2021 tarihleri ortasında yapılan müracaatlara ait ifade özgürlüğü ile toplantı ve şov yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine hükmetmişti HABER MERKEZİ