İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi: ‘Sokak emekçileri hakları için örgütlenmeli’

Bahse mevzu çalıştayın mimarlarından olan Psikoloji ve İdeoloji Uzmanı Prof Dr Kamuran Elbeyoğlu ve Sokak Ekonomisti Dr Osman Sirkeci ile sokak işçilerinin temel problemlerini ve sunumlarındaki Tuzla Escort ana vurguları konuşmak üzere bir ortaya geldik

BAŞAT SORUN GÜVENCESİZLİK

Kişinin istek ettiği bir işte çalışmasının ve onurunu koruyacak bir gelir ile hayatını sürdürmesinin en temel insan haklarından biri olduğuna Anadolu Yakası Escort dikkat çeken Prof Dr Kamuran Elbeyoğlu sokak işçilerinin en temel sıkıntısının güvencesizlik olduğunu şu sözlerle aktardı Seyyar işçiler günübirlik yaşamak durumunda kalıyorlar Hastalanıp sokağa çıkamadığında o gün geliri yok Devletten alabileceği iki kuruşları yok Kendileri veya çocukları hastalandığında sıhhat hizmetlerine sigorta kapsamında erişimleri yok Bu bağlamda türel ve toplumsal teminatlarının sağlanması sokak işçilerinin hayati meselesidir

Öte yandan bahse ait Dr Osman Sirkeci Dağınıklık ve ölçülememe sebepleri ile sokak işçileri yok sayılıyorlar Lakin yüzde 95 i kayıtsız olmakla birlikte dünya üzerinde yüze yakın seyyar emek faaliyeti ve 2 milyar sokak işçisi var Üstelik onlar kent hayatının merkezinde olan beşerler Kayıt dışına itilme bir yandan emeğin değersizleştirilmesine ve daha kolay sömürülmesine sebep olurken bir öbür yandan onları istismara ve çetelere teslim edilmeye itiyor diye konuştu

SOKAK İŞÇİLERİ ÖTEKİLEŞTİRİLEN KÜMELERDEN BİRİSİDİR

Sokak işçilerinin tıpkı bayanlar LGBTİQ bireyler azınlıklar ve mülteciler üzere geniş çaplı bir ötekileştirmeye maruz kaldığını söz eden Elbeyoğlu Maalesef sokaklardaki insanları uyumsuz ve suça yatkın olarak kıymetlendirme eğilimindeyiz O denli ki ABD de siyahiler üzerinden yürütülmüş bir çalışma vardı Metro istasyonunda bir beyaz ve bir siyah çocuk bayılma numarası yapıyor ve beyaz çocuğun başına daha fazla insan daha kısa müddette toplanıyordu Birebir çalışmanın sokaktan bir çocuk ile orta sınıf bir çocuk üzerinden yürütülmesi halinde Türkiye de emsal bir sonuç ortaya koyacağı inancındayım diye konuştu

SOKAKLAR DEMOKRASİNİN BEŞİĞİDİR

Kongrede yaptığı sunumun üç ana bağlamda ilerlediğini aktaran Elbeyoğlu bunlardan birincisinin sokak emeğinin değersizleştirilmesi olduğunu söyledi Neoliberal tertipte sokak işçilerinin yeri yok Kayıt dışılık ve artı kıymet üretmiyor oluşları üzere sebeplerle sokak işçileri kapitalizm açısından değersiz görülüyor Bu noktada sokak işçileri parya sınıfı üzere konumlandırılıyor

İkinci bağlamda ise sokak iktisadının tabiatla bütünleşik olduğundan bahseden Elbeyoğlu Sokak iktisadı insan doğa etkileşimine dayalı tabiatla bütünleşik toplumsal paylaşım ve dayanışma ekonomisidir Örneğin atık toplayıcılarından veyahut bit pazarlarından bahsedelim Buralarda dönüşüm ve dayanışma kelam konusudur sözlerini kullandı

Sunumunun son bağlamına değinen Elbeyoğlu sokaklar demokrasinin beşiğidir dedi ve şunları söyledi Bir kenti kent yapan gökdelenler değil sokaklarıdır Bu sebeple demokrasiyi kuracaksak sokaklardan kuracağız İsmail Hakkı Tonguç sandığa oy atmak oyundan demokrasi iken temel demokrasi çiftçinin emekçinin ve işçilerin durumunu sağlama almaktır der Yani gerçek demokrasi siyasi demokrasinin iktisat ile desteklenmesi ile mümkündür Ücretlilerin ekonomik bağımlılıklarından ve açlık sonundan kurtulması ekonomik ve siyasi kararlara direkt iştiraki ve teminatlarına kavuşmaları hayati kıymet arz etmektedir

SOKAK EMEĞİNİN DÜNYA İKTİSADINA KATKISI ABD DEN DAHA FAZLA

Sokak emeğinin global ve ulusal katkılarına değinen Dr Osman Sirkeci İşsizlik dediğimiz olgu kapitalizmin bir açmazı ve kronik bir başarısızlığıdır Bununla birlikte Türkiye de sokak emeğinin öz gücüyle yarattığı istihdam sayısı ise 8 milyondur diye konuştu Öte yandan sokak işçilerinin gayri safi hasılaya katkılarına da değinen Sirkeci Türkiye açısından sokak emeğinin yarattığı katma kıymet 1 trilyon Türk Lirası’dır Bu sayı ise yüzde 7 ye tekabül etmekte Bununla birlikte global ölçekte ise dünya iktisadına katkısı 30 trilyon dolardır Yani dünya iktisadının yüzde 30 una tekabül eden bu data gösteriyor ki sokak emeğinin dünya iktisadına katkısı 25 trilyon dolar katkı üreten ABD den daha fazladır sözlerinde bulundu

ESNAF BAKANLIĞI ÜZERE BİR KAZANIM ELDE ETTİK

Kasım ayından bu yana yürütülen çalışmalarının karşılık bulduğunu ve sokak iktisadı olmaksızın ikinci yüzyılın iktisadının anlaşılamayacağının görünür hale geldiğini aktaran Elbeyoğlu Seyyar Satıcılar Derneği Lideri Cihan Laçin 12 unsurluk talepler listesi sundu Bunlardan birisi de bir esnaf bakanlığı ve yerelde de belediyeler içerisinde esnaf daire başkanlıkları kurulması idi ve bu unsurumuz en kıymetli kazanımımız olarak kabul aldı halinde konuştu Öte yandan başlarda kayıt dışı olmaları sebebiyle Tüccarlar ve Endüstriciler Kümesi tarafından kongrede gerekli görülmediklerinden bahseden Elbeyoğlu 12 unsurluk liste içerisinde dijital bir kayıt sistemi geliştirilmesi ve bununla birlikte sokak işçilerinin kayıt altına alınmaları talebi de yer alıyordu Lakin Tüccarlar ve Endüstriciler Kümesi tarafından reddedildi sözlerinde bulundu

HAKLARA KAVUŞMAK İÇİN ÖRGÜTLENMEK GEREKİYOR

Sokak işçilerinin taleplerinin lisana getirilmesinin ve çalıştaylara bahis olmasının paydaşlar ve alandaki aktörler ortasında yankı uyandırdığını lisana getiren Sirkeci Oluşan yankı bir güce dönüştü ve oluşan gücün Türkiye de emekten ve demokrasiden yana kitleleri bu probleme daha hassas hale getirdiğini görüyoruz bu epey değerli bir kazanım dedi Akabinde kelamlarını örgütlülüğünün mahiyeti ile tamamlayan Dr Osman Sirkeci Güvencelere erişim için kayıt altına alınmak hayati ve kuraldır Lakin tabi ki her şey kayıt değildir Kayıt dışılık güvencesizlik sömürü ve istismarın son bulması lakin ve fakat örgütlülükten geçiyor Sokak işçileri kendi birlikteliklerini ve örgütlerini kurmalılar diye konuştu